امام منصور قاسم بن محمد طباطباییپس از مدتی کمتر از یک سده، که دولت طباطباییان در عراق فرو پاشید شاخه‌ای از همین خاندان، دولتی در یمن بنیاد نهادند که روزگار درازی ادامه یافت. امام منصور قاسم بن محمد، یکی از شخصیت‌های این خاندان است. ۱ - معرفی اجمالیامام منصور قاسم بن محمد (۹۶۷-۱۰۲۹ ق/۱۵۶۰-۱۶۲۰م)، فقیه، متکلم، محدث، ادیب، شاعر و فرمان‌روای زیدی. نسب او به احمد ناصر می‌رسد. در شاهل زاده شد و در ۱۰۰۶ ق/۱۵۹۷ م به امامت رسید. [۱]
شرف‌الدین، احمد حسین، تاریخ الیمن الثقافی، ج۴، ص۲۷۰، قاهره، ۱۳۸۷ ق/۱۹۶۷ م.
۲ - مقاومت در مقابل عثمانیاندر روزگار او نیز ترکان عثمانی بر یمن حمله بردند، اما وی و فرزندش المؤید دست به مقاومت زدند و عثمانیان را بیرون راندند و پس از آن قلمرو حکومت خود را گسترش دادند. در آغاز، محل فرمان‌روایی آنان در جبل (قمر) از شهر ابوزید در حاشد بود، اما هنگامی که ترکان دست به حمله‌ای بزرگ‌تر زدند به «برط» نقل مکان کردند. او در ۱۰۱۵ ق/۱۶۰۶ م در شهاره ساکن شد و مسجد جامع را در آن‌جا بنیاد نهاد. مسجد دیگری نیز در هجر تأسیس کرد. در روزگاری که او در شهاره می‌زیست، عثمانیان بار دیگر بر او حمله کردند و میان وی و سپاهیان ترک جنگ‌هایی درگرفت که به شکست عثمانیان انجامید. ترکان که از تسخیر یمن نومید شده بودند، ناگزیر در ۱۰۲۵ ق/۱۶۱۶ م با امام منصور پیمان صلح بستند. پس از آن او با فراغت خاطر به کار کشورداری و گسترش علم و تحقیق و تألیف پرداخت. پس از وی امامان زیدی یمن «قاسمی» نیز خوانده شدند و شهر شهاره مقر فرمان‌روایی امامان زیدی یمن «قاسمی» نیز خوانده شدند و شهر شهاره مقر فرمان‌روایی امامان پس از او گردید. ۳ - آثاراز تألیفات او کتاب الاعتصام در فقه است. ۴ - درگذشتقاسم در شهاره درگذشت. [۲]
شرف‌الدین، احمد حسین، تاریخ الیمن الثقافی، ج۴، ص۲۷۰-۲۷۱، قاهره، ۱۳۸۷ ق/۱۹۶۷ م.
۵ - پانویس
۶ - منبعمرکز دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «آل طباطبا»، شماره۴۳۲. رده‌های این صفحه : آل طباطبای عراق
|